Linux’ta Sabit Diski Ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmenin 12 Yöntemi
Genellikle Linux yöneticileri, yeni bir disk veya ek bölüm (partition) eklemek istediklerinde mevcut sabit diski kontrol ederler .
Bu, diskte kaç bölüm (partition) oluşturulduğunu görmenize yardımcı olacaktır. Ayrıca, boş yeriniz olup olmadığını doğrulamamızı sağlar.
Genel olarak sabit diskler, bölüm(partition) adı verilen bir veya daha fazla mantıksal diske bölünebilir.
Her bölüm(partition) kendi dosya sistemine sahip ayrı bir disk olarak kullanılabilir ve bölüm(partition) bilgileri bir bölüm (partition) tablosunda saklanır.
Bölüm (partition) tablosu, bir bilgisayar önyüklendiğinde yürütülen küçük bir program olan ana önyükleme kaydının (MBR) bir parçasıdır.
Bölüm (partition) bilgisi, 0. disk bölümüne kaydedilir. Dosyalar yazılmadan önce tüm bölümlerin (partition) uygun bir dosya sistemi ile biçimlendirilmesi gerektiğini unutmayın.
Diskleri aşağıdaki yöntemlerden kolayınıza gelen herhangi bir tanesi ile düzenleyebilirsiniz.
fdisk:disk bölümleme(partition) tablosunusfdisk:disk bölümleme(partition) tablosunu görüntüleme veya düzenlemecfdisk:disk bölümleme(partition) tablosunu görüntüleme veya düzenlemeparted:bir bölüm(partition) manipülasyon programılsblk:lsblk mevcut tüm veya belirtilen blok cihazlar hakkında bilgi listeler.blkid:blok aygıt öznitelikleriniblkid:/ yazdır.hwinfo:hwinfo, donanım bilgisi aracı anlamına gelir ve sistemde mevcut donanımı araştırmak için kullanılan büyük bir yardımcı programdır.lshw:lshw, makinenin donanım yapılandırması hakkında ayrıntılı bilgi almak için kullanılan küçük bir araçtır.inxi:inxi, konsol ve IRC için oluşturulmuş bir komut satırı sistemi bilgi komut dosyasıdır.lsscsi:SCSI aygıtlarını (veya ana bilgisayarları) ve özniteliklerini listelercat
/proc/partitions:ls -lh /dev/disk/:Dizin, Disk üreticisi adını, seri numarasını, bölüm kimliğini ve gerçek blok aygıt dosyalarını içerir. Bunlar gerçek blok aygıt dosyaları ile sembolik bağlantı oluşturmaktadır.
Fdisk Komutunu Kullanarak Linux’ta Sabit Disk ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
fdisk , sabit disk veya format disk anlamına gelir, kullanıcıların disklerde aşağıdaki işlemleri yapmalarını sağlayan bir komut satırı yardımcı programıdır. Bölümleri(partition) görüntülememizi, oluşturmamızı, yeniden boyutlandırmamızı, silmemizi, taşımamızı ve kopyalamamızı sağlar.
# fdisk -l Disk /dev/sda: 30 GiB, 32212254720 bytes, 62914560 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disklabel type: dos Disk identifier: 0xeab59449 Device Boot Start End Sectors Size Id Type /dev/sda1 * 20973568 62914559 41940992 20G 83 Linux Disk /dev/sdb: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disk /dev/sdc: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disklabel type: dos Disk identifier: 0x8cc8f9e5 Device Boot Start End Sectors Size Id Type /dev/sdc1 2048 2099199 2097152 1G 83 Linux /dev/sdc3 4196352 6293503 2097152 1G 83 Linux /dev/sdc4 6293504 20971519 14678016 7G 5 Extended /dev/sdc5 6295552 8392703 2097152 1G 83 Linux Disk /dev/sdd: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disk /dev/sde: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes
Linux’ta Sabit Disk ve Sabit Sürücü Bölümünü sfdisk Komutunu Kullanarak Kontrol Etmek
sfdisk, herhangi bir blok cihazını bölümlemek (partition) için komut satırı tabanlı bir araçtır. sfdisk MBR (DOS), GPT, SUN ve SGI disk etiketlerini destekler, ancak CHS (Silindir Başı Sektörü) adreslemesi için artık destek vermemektedir.
# sfdisk -l Disk /dev/sda: 30 GiB, 32212254720 bytes, 62914560 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disklabel type: dos Disk identifier: 0xeab59449 Device Boot Start End Sectors Size Id Type /dev/sda1 * 20973568 62914559 41940992 20G 83 Linux Disk /dev/sdb: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disk /dev/sdc: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disklabel type: dos Disk identifier: 0x8cc8f9e5 Device Boot Start End Sectors Size Id Type /dev/sdc1 2048 2099199 2097152 1G 83 Linux /dev/sdc3 4196352 6293503 2097152 1G 83 Linux /dev/sdc4 6293504 20971519 14678016 7G 5 Extended /dev/sdc5 6295552 8392703 2097152 1G 83 Linux Disk /dev/sdd: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disk /dev/sde: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes
Linux’ta Sabit Disk ve Sabit Disk Bölümünü Nasıl Kontrol Edebilirim?
cfdisk, herhangi bir blok cihazını bölümlemek(partition) için kullanılan konsol arabirim programıdır. Varsayılan cihaz: / dev / sda. Kullanıcı dostu bir arayüz ile temel bölümleme işlerini yerine getirmenizi sağlar.
# cfdisk /dev/sdc
Disk: /dev/sdc
Size: 10 GiB, 10737418240 bytes, 20971520 sectors
Label: dos, identifier: 0x8cc8f9e5
Device Boot Start End Sectors Size Id Type
>> /dev/sdc1 2048 2099199 2097152 1G 83 Linux
Free space 2099200 4196351 2097152 1G
/dev/sdc3 4196352 6293503 2097152 1G 83 Linux
/dev/sdc4 6293504 20971519 14678016 7G 5 Extended
├─/dev/sdc5 6295552 8392703 2097152 1G 83 Linux
└─Free space 8394752 20971519 12576768 6G
┌──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────┐
│ Partition type: Linux (83) │
│Filesystem UUID: d17e3c31-e2c9-4f11-809c-94a549bc43b7 │
│ Filesystem: ext2 │
│ Mountpoint: /part1 (mounted) │
└──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────┘
[Bootable] [ Delete ] [ Quit ] [ Type ] [ Help ] [ Write ]
[ Dump ]
Quit program without writing changes
Parted Komutu Kullanarak Linux’ta Sabit Diski Ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
Parted, disk bölümlerini(partition) işlemek için bir programdır. MS-DOS ve GPT dahil olmak üzere birden fazla bölüm(partition) tablosu formatını destekler. Yeni işletim sistemleri için alan oluşturmak, disk kullanımını yeniden düzenlemek ve verileri yeni sabit disklere kopyalamak için kullanışlıdır.
# parted -l Model: ATA VBOX HARDDISK (scsi) Disk /dev/sda: 32.2GB Sector size (logical/physical): 512B/512B Partition Table: msdos Disk Flags: Number Start End Size Type File system Flags 1 10.7GB 32.2GB 21.5GB primary ext4 boot Model: ATA VBOX HARDDISK (scsi) Disk /dev/sdb: 10.7GB Sector size (logical/physical): 512B/512B Partition Table: msdos Disk Flags: Model: ATA VBOX HARDDISK (scsi) Disk /dev/sdc: 10.7GB Sector size (logical/physical): 512B/512B Partition Table: msdos Disk Flags: Number Start End Size Type File system Flags 1 1049kB 1075MB 1074MB primary ext2 3 2149MB 3222MB 1074MB primary ext4 4 3222MB 10.7GB 7515MB extended 5 3223MB 4297MB 1074MB logical Model: ATA VBOX HARDDISK (scsi) Disk /dev/sdd: 10.7GB Sector size (logical/physical): 512B/512B Partition Table: msdos Disk Flags: Model: ATA VBOX HARDDISK (scsi) Disk /dev/sde: 10.7GB Sector size (logical/physical): 512B/512B Partition Table: msdos Disk Flags:
lsblk Komutunu Kullanarak Linux’ta Sabit Disk ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
lsblk mevcut tüm veya belirtilen blok cihazlarla ilgili bilgileri listeler. Lsblk komutu bilgi toplamak için sysfs dosya sistemini ve udev db’yi okur.
Eğer udev db kullanılamıyorsa veya lsblk, udev desteği olmadan derlenmişse LABEL’leri, UUID’leri ve dosya sistemi tiplerini blok cihazdan okumaya çalışır. Bu durumda kök (root) izinleri gereklidir. Komut, varsayılan olarak tüm blok aygıtlarını (RAM diskleri hariç) ağaç benzeri bir biçimde yazdırır.
# lsblk NAME MAJ:MIN RM SIZE RO TYPE MOUNTPOINT sda 8:0 0 30G 0 disk └─sda1 8:1 0 20G 0 part / sdb 8:16 0 10G 0 disk sdc 8:32 0 10G 0 disk ├─sdc1 8:33 0 1G 0 part /part1 ├─sdc3 8:35 0 1G 0 part /part2 ├─sdc4 8:36 0 1K 0 part └─sdc5 8:37 0 1G 0 part sdd 8:48 0 10G 0 disk sde 8:64 0 10G 0 disk sr0 11:0 1 1024M 0 rom
blkid Komutunu Kullanarak Linux’ta Sabit Diski Ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
blkid, blok aygıtı özniteliklerini bulmak / yazdırmak için kullanılan bir komut satırı yardımcı programıdır. Linux sisteminde UUID disk bölümünü(partition) almak için libblkid kütüphanesini kullanır.
# blkid /dev/sda1: UUID="d92fa769-e00f-4fd7-b6ed-ecf7224af7fa" TYPE="ext4" PARTUUID="eab59449-01" /dev/sdc1: UUID="d17e3c31-e2c9-4f11-809c-94a549bc43b7" TYPE="ext2" PARTUUID="8cc8f9e5-01" /dev/sdc3: UUID="ca307aa4-0866-49b1-8184-004025789e63" TYPE="ext4" PARTUUID="8cc8f9e5-03" /dev/sdc5: PARTUUID="8cc8f9e5-05"
hwinfo Komutunu Kullanarak Linux’ta Sabit Diski ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
hwinfo , donanım bilgisi aracı anlamına gelir ve sistemde mevcut donanımı araştırmak için kullanılan ve donanım bileşenlerini okunaklı şekilde listeler.
# hwinfo --block --short disk: /dev/sdd VBOX HARDDISK /dev/sdb VBOX HARDDISK /dev/sde VBOX HARDDISK /dev/sdc VBOX HARDDISK /dev/sda VBOX HARDDISK partition: /dev/sdc1 Partition /dev/sdc3 Partition /dev/sdc4 Partition /dev/sdc5 Partition /dev/sda1 Partition cdrom: /dev/sr0 VBOX CD-ROM
lshw Komutunu Kullanarak Linux’ta Sabit Diski ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
lshw (Hardware Lister anlamına gelir), makinedeki bellek yapılandırması, anakart yapılandırması, CPU sürümü ve hızı, önbellek yapılandırması, usb, ağ kartı, grafik kartları gibi çeşitli donanım bileşenleri hakkında ayrıntılı raporlar üreten küçük bir araçtır.
# lshw -short -class disk -class volume H/W path Device Class Description =================================================== /0/3/0.0.0 /dev/cdrom disk CD-ROM /0/4/0.0.0 /dev/sda disk 32GB VBOX HARDDISK /0/4/0.0.0/1 /dev/sda1 volume 19GiB EXT4 volume /0/5/0.0.0 /dev/sdb disk 10GB VBOX HARDDISK /0/6/0.0.0 /dev/sdc disk 10GB VBOX HARDDISK /0/6/0.0.0/1 /dev/sdc1 volume 1GiB Linux filesystem partition /0/6/0.0.0/3 /dev/sdc3 volume 1GiB EXT4 volume /0/6/0.0.0/4 /dev/sdc4 volume 7167MiB Extended partition /0/6/0.0.0/4/5 /dev/sdc5 volume 1GiB Linux filesystem partition /0/7/0.0.0 /dev/sdd disk 10GB VBOX HARDDISK /0/8/0.0.0 /dev/sde disk 10GB VBOX HARDDISK
inxi Komutunu Kullanarak Linux’ta Sabit Diski Ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
inxi , Linux’taki donanım bilgilerini kontrol etmek için oldukça elverişli bir araçtır ve Linux’ta bulunan ve diğer herhangi bir yardımcı programda bulamadığım tüm donanım bilgilerini almak için geniş seçenek sunar.
# inxi -Dp
Drives: HDD Total Size: 75.2GB (22.3% used)
ID-1: /dev/sda model: VBOX_HARDDISK size: 32.2GB
ID-2: /dev/sdb model: VBOX_HARDDISK size: 10.7GB
ID-3: /dev/sdc model: VBOX_HARDDISK size: 10.7GB
ID-4: /dev/sdd model: VBOX_HARDDISK size: 10.7GB
ID-5: /dev/sde model: VBOX_HARDDISK size: 10.7GB
Partition: ID-1: / size: 20G used: 16G (85%) fs: ext4 dev: /dev/sda1
ID-3: /part1 size: 1008M used: 1.3M (1%) fs: ext2 dev: /dev/sdc1
ID-4: /part2 size: 976M used: 2.6M (1%) fs: ext4 dev: /dev/sdc3
lsscsi Komutunu Kullanarak Linux’ta Sabit Disk ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
Şu anda sisteme bağlı SCSI aygıtlarını (veya ana bilgisayarlarını) listelemek için sysfs’teki (Linux çekirdeği 2.6 ve sonraki sürümler) bilgileri kullanır. Seçenekler, her cihaz için sağlanan bilgi miktarını ve biçimini kontrol etmek için kullanılabilir.
# lsscsi [0:0:0:0] cd/dvd VBOX CD-ROM 1.0 /dev/sr0 [2:0:0:0] disk ATA VBOX HARDDISK 1.0 /dev/sda [3:0:0:0] disk ATA VBOX HARDDISK 1.0 /dev/sdb [4:0:0:0] disk ATA VBOX HARDDISK 1.0 /dev/sdc [5:0:0:0] disk ATA VBOX HARDDISK 1.0 /dev/sdd [6:0:0:0] disk ATA VBOX HARDDISK 1.0 /dev/sde
ProcFS Kullanarak Linux’ta Sabit Disk ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
Proc dosya sistemi (procfs), Unix benzeri işletim sistemlerinde, işlemler ve diğer sistem bilgileri hakkında bilgi sunan özel bir dosya sistemidir.
Bazen bir işlem bilgisi sözde dosya sistemi olarak adlandırılır. ‘Gerçek’ dosyalar içermez ancak gerçek sistem bilgilerini içerir (örn. Sistem belleği, takılı cihazlar, donanım yapılandırması vb.).
# cat /proc/partitions major minor #blocks name 11 0 1048575 sr0 8 0 31457280 sda 8 1 20970496 sda1 8 16 10485760 sdb 8 32 10485760 sdc 8 33 1048576 sdc1 8 35 1048576 sdc3 8 36 1 sdc4 8 37 1048576 sdc5 8 48 10485760 sdd 8 64 10485760 sde
/ dev/disk Yolunu Kullanarak Linux’ta Sabit Disk ve Sabit Disk Bölümünü Kontrol Etmek
Bu dizin dört alt dizin içerir, bunlar by-id, by-uuid, by-path ve by-partuuid dizinleridir . Her bir dizin bazı yararlı bilgiler içerir ve gerçek blok cihaz dosyalarını temsil (symlink) eder.
# ls -lh /dev/disk/by-id total 0 lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:08 ata-VBOX_CD-ROM_VB0-01f003f6 -> ../../sr0 lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 3 00:14 ata-VBOX_HARDDISK_VB26e827b5-668ab9f4 -> ../../sda lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 3 00:14 ata-VBOX_HARDDISK_VB26e827b5-668ab9f4-part1 -> ../../sda1 lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:39 ata-VBOX_HARDDISK_VB3774c742-fb2b3e4e -> ../../sdd lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:39 ata-VBOX_HARDDISK_VBe72672e5-029a918e -> ../../sdc lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 ata-VBOX_HARDDISK_VBe72672e5-029a918e-part1 -> ../../sdc1 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 ata-VBOX_HARDDISK_VBe72672e5-029a918e-part3 -> ../../sdc3 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 ata-VBOX_HARDDISK_VBe72672e5-029a918e-part4 -> ../../sdc4 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 ata-VBOX_HARDDISK_VBe72672e5-029a918e-part5 -> ../../sdc5 lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:39 ata-VBOX_HARDDISK_VBed1cf451-9f51c5f6 -> ../../sdb lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:39 ata-VBOX_HARDDISK_VBf242dbdd-49a982eb -> ../../sde
Byuuid çıktısı
# ls -lh /dev/disk/by-uuid total 0 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 ca307aa4-0866-49b1-8184-004025789e63 -> ../../sdc3 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 d17e3c31-e2c9-4f11-809c-94a549bc43b7 -> ../../sdc1 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 3 00:14 d92fa769-e00f-4fd7-b6ed-ecf7224af7fa -> ../../sda1
By-path çıktısı
# ls -lh /dev/disk/by-path total 0 lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:08 pci-0000:00:01.1-ata-1 -> ../../sr0 lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 3 00:14 pci-0000:00:0d.0-ata-1 -> ../../sda lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 3 00:14 pci-0000:00:0d.0-ata-1-part1 -> ../../sda1 lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:39 pci-0000:00:0d.0-ata-2 -> ../../sdb lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:39 pci-0000:00:0d.0-ata-3 -> ../../sdc lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 pci-0000:00:0d.0-ata-3-part1 -> ../../sdc1 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 pci-0000:00:0d.0-ata-3-part3 -> ../../sdc3 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 pci-0000:00:0d.0-ata-3-part4 -> ../../sdc4 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 pci-0000:00:0d.0-ata-3-part5 -> ../../sdc5 lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:39 pci-0000:00:0d.0-ata-4 -> ../../sdd lrwxrwxrwx 1 root root 9 Feb 2 23:39 pci-0000:00:0d.0-ata-5 -> ../../sde
by-partuuid çıktısı
# ls -lh /dev/disk/by-partuuid total 0 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 8cc8f9e5-01 -> ../../sdc1 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 8cc8f9e5-03 -> ../../sdc3 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 8cc8f9e5-04 -> ../../sdc4 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 2 23:39 8cc8f9e5-05 -> ../../sdc5 lrwxrwxrwx 1 root root 10 Feb 3 00:14 eab59449-01 -> ../../sda1
Yazının orijinalini buradan okuyabilirsiniz: https://www.2daygeek.com/linux-command-check-hard-disks-partitions/#
