Linux Sistemlerde Bölümlerde ve Dizinlerde; Disk Birleştirme ve Onarma

Linux kullanan kişiler genellikle disk birleştirme yani defrag gerekmez diye düşünüyor, doğru bilinen yanlışlar. Bu Linux kullanıcıları arasında yaygın bir yanlış anlama olduğunu gösteriyor. Aslında, Linux işletim sistemi birleştirmeyi desteklemiyor. Birleştirme noktası I/O daha iyi hale getirebilmek içindir örneğin, yerel videoların daha hızlı yüklenmesini sağlar veya arşivlerin daha hızlı ayıklanması gibi.

Linux ext2,ext3,ext4 dosya sistemleri bu kadar dikkat edilmesi gerekmiyen, ancak zaman içinde çok çok okuma/yazma yürüttükten sonra optimizasyonu gerekebiliyor. Aksi takdirde sabit disk yavaşlamaya başlıyor ve sistemin tamamını etkiliyor.

Bu eğitimde dosyalar üzerinde birleştirme ile ilgili bir kaç teknik anlatılacak. Başlamadan önce; şunu anlamayılız ki ext2,3,4 dosya sistemleri içinde parçalanmayı önleyici teknikler içerir. Örneğin; dosya sistemleri  sabit disk üzerinde büyüyen dosyaları depolamak için serbest blok grupları ayırır.

Ne yazık ki sorun bu mekanizmayla çözülmüş değildir. Diğer işletim sistemlerinde bu sorunun çözümü için çok pahalı yazılımlar gerekebilirken, Linux kolayca yüklenen ve sorunu çözmede yardımcı olan araçlara sahiptir.

Dosya sistemi Birleştirme istiyormu kontrolünü nasıl yaparız?

Başlamadan önce önemli bir nokta bu HDD’ler için geçerli, SSD üzerinde denemek SSD’nin  okuma/yazma hızını arttırır ancak ömrünü kısaltır. Bunun yerine TRIM işlevini kullanmalısınız, ancak bu yazıda anlatılmayacak.
Sistemimiz gerçekten birleştirme istiyormu, test edelim, sistemimizi  kolayca e2fsck aracıyla kontrol edebiliriz. Bu aracı sisteminizdeki bölümde kullanmadan önce, bölümü sisteminizden ayırmanız gerekiyor, zorunlu değil ancak güvenli yolu bu.

$ sudo umount      #örneğin Linux'ta birinci sabit disk "sda" 

                               ikinci sabit disk "sdb" gibi adlandırılır.

Örnek olayda, /dev/sda1 aygıtım /tmp dizinine bağlı:

Şunu aklınızda tutun sizin bölümleme tablonuz farklı olabilir ve

doğru bölümü unmount( ayırma işlemi) yaptığınızdan emin olun.

Bölümü sisteminizden ayırmak için :

$ sudo umount /dev/sda1

Şimdi bu bölümün birleştirme isteyip istemediğini, e2fsck ile kontrol edelim.

Aşağıdaki komutları çalıştıralım:

$ sudo e2fsck -fn /dev/sda1

Yukarıda komut sistem kontrolü gerçekleştirecektir. "-f" seçeneği sisteminiz temiz

görünse bile zorlar.

"-n" seçeneği sadece okunabilir dosyalara gelindiğinde bütün sorulara "no" (hayır)

olarak kullanılır.

Bu seçenek basitçe e2fsck etkileşimsiz olarak kullanmanızı sağlar.

 Eğer herşey yolundaysa, aşağıdaki ekran çıktısına benzer sonucu görmelisiniz.

Burada bir sistemde hataları gösteren başka bir örnek:

E2fsck’nin kullanarak Linux Dosya Sistemini Onarma:

Eğer hatalar görünüyorsa, dosya sistemini onarmak için e2fsck komutunu "-p" seçeneğiyle kullanabilirsin.

Aşağıdaki komutu kullanmak için, bölümün sisteme bağlı(mount) olması gerekiyor:

$ sudo e2fsck -p 

"-p" seçeneği otomatik olarak insan müdahalesi olmadan dosya sistemini onarır.

Eğer bir sorun tespit ederse sistem yöneticisine doğru işlemi yapması için,

e2fsck "düzeltilmemiş dosya sistemi hatalarını" ekranda gösterecek ve 4 koduyla çıkacaktır.

Bulunan konuya bağlı olarak farklı işlemler gerekecektir. 

Eğer sorun bölümde görünüyor ve sisteme bağlanmıyorsa,

e4defrag adında başka bir uygulama kullanabilirsiniz.

Hemen hemen bütün Linux dağıtımlarında varsayılan olarak yüklü geliyor, ancak yüklü değilse:

$ sudo apt-get install e2fsprogs         [On Debian and Derivatives]
# yum install e2fsprogs                  [On CentOS based systems]
# dnf install e2fsprogs                  [On Fedora 22+ versions] 

Linux Bölümlerini Birleştirme(defrag):

Şimdi, Linux bölümlerinde dosya birleştirme için aşağıdaki komutları kullanabiliriz:

$ sudo e4defrag 
veya
$ sudo e4defrag 

Linux Dizinleri Nasıl Birleştirilir:

Örneğin, tek bir dizin veya aygıtta dosya birleştirme istiyorsanız, şunu kullanabilirsiniz:

$ sudo e4defrag /home/kullanıcı/dizin/

# sudo e4defrag /dev/sda5

Bütün Linux Bölümlerini Birleştirme(defrag):

Eğer tüm sistemi birleştirmek isterseniz, bunu yapmanın güvenli yolu:

$ sudo e4defrag /

Sonuç

Birleştirme nadiren Linux'ta çalıştırmanız gereken bir işlemdir.

Ne yaptığını bilen Sistem yöneticileri için uygundur,

Linux'a yeni başlayanlar için tavsiye edilmez.

Bütün bu anlatılanlar dosya sisteminin okuma/yazma işlemlerini daha verimli

yapmasını sağlamak içindir.

Kaynak: http://www.tecmint.com/defragment-linux-system-partitions-and-directories/